Zapisz się do Skarabeuszowego świata!
Odbierz bezpłatnego E-booka!
Dowiesz się:
jak wyliczyć swoje zapotrzebowanie kcal.
ile jeść białka
ile mitów jest wokół diety
jak twój organizm spala tkankę tłuszczową
jak zredukujesz stres i zapewnisz sobie profilaktykę przed bólem dzięki prostej praktyce jogi
otrzymasz bezpłatny plan treningowy
otrzymasz formatki do druku dziennika treningowego, planera posiłków i swojego celu!
Na zajęciach zawsze powtarzam: dążymy do tego, aby pozycja była wygodna, stabilna i tylko lekko niekomfortowa. Dopiero gdy ciało naprawdę czuje komfort, można iść krok dalej. Nie dlatego, że nauczyciel tak powiedział, ale dlatego, że taka jest definicja asany – stabilna i bezwysiłkowa pozycja ciała.
Jeżeli zaczynasz swoją przygodę i interesuje cię joga dla początkujących, pamiętaj, że nie chodzi o efektowne pozycje, lecz o stabilność i oddech. Asana działa wtedy, gdy ciało odnajduje równowagę między spokojem a subtelną pracą.
Media społecznościowe kreują obraz jogi jako akrobatycznych figur – mostków, szpagatów, balansów na rękach. Stąd bierze się mit, że joga to wyścig w stronę coraz trudniejszych pozycji.
Tymczasem praktyka jogi to jedno z najprostszych i najtańszych „lekarstw” na wiele problemów ciała. Regularne ćwiczenia zmniejszają ból kręgosłupa, poprawiają postawę, zwiększają mobilność i uspokajają układ nerwowy.
Paradoks polega na tym, że ktoś, kto nigdy nie zrobi szpagatu, ale ćwiczy regularnie, może być zdrowszy i bardziej sprawny niż osoba, która obsesyjnie goni za ekstremalnymi wariantami.
Często mówi się, że joga to stretching. To nieprawda. Joga to równowaga wzmacniania, rozciągania, poprawy mobilności i korekcji postawy.
Na siłowni wielu mężczyzn myśli: podnoszę ciężary – buduję mięśnie. Kobiety częściej wybierają cardio, bo utożsamiają je z odchudzaniem. Tymczasem to też mit.
Tkankę tłuszczową spala się poprzez deficyt kaloryczny, a nie samo cardio. Ćwiczenia aerobowe mogą w tym pomóc, ale bez deficytu efektu nie będzie.
Dlatego właśnie tak ważne są mięśnie i postawa. Mięśnie podtrzymują sylwetkę, poprawiają metabolizm i sprawiają, że ciało wygląda lepiej. Joga łączy w sobie te elementy – wzmacnia, rozciąga i uczy prawidłowego ustawienia ciała.
Efekty widać gołym okiem:
otwarta klatka piersiowa optycznie powiększa piersi,
wyprostowana sylwetka dodaje kilka centymetrów wzrostu,
prawidłowe ustawienie żeber i miednicy zmniejsza wystający brzuch, nawet przy nadwadze,
lepsze ułożenie miednicy sprawia, że chód staje się zgrabniejszy i pewniejszy,
mocne mięśnie głębokie i stabilna miednica odciążają lędźwie, redukując ból pleców.
Wyobraź sobie osobę z lekką nadwagą, która nie ma bólu, stoi prosto, z dumnie otwartą klatką piersiową i rozluźnioną szyją. To właśnie efekt praktyki jogi – pewność siebie, lepsze samopoczucie i motywacja do dalszego działania.
Badania potwierdzają: regularne rozciąganie zwiększa zakres ruchu. Statyczny stretching i techniki takie jak PNF – proprioceptive neuromuscular facilitation (po polsku: torowanie nerwowo-mięśniowe przy udziale proprioreceptorów) skutecznie poprawiają elastyczność.
Problem pojawia się, gdy stretching staje się obsesją. Nadmiar rozciągania, bez równoległej pracy nad siłą, prowadzi do mikrourazów i stanów zapalnych.
To trochę jak z kultem sześciopaka – brzuch z wyraźnie widocznymi mięśniami prostymi jest dziś symbolem atrakcyjności i sprawności. Ale, żeby uzyskać taki efekt, trzeba zejść z poziomem tkanki tłuszczowej do granic, które często są niekorzystne dla zdrowia.
U kobiet bardzo niski poziom tkanki tłuszczowej może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, problemów z miesiączkowaniem i osłabienia kości. U mężczyzn – do spadku testosteronu, chronicznego zmęczenia czy problemów z odpornością.
Tak jak obsesyjne dążenie do „idealnego brzucha” daje efekt wizualny kosztem zdrowia, tak przesadne rozciąganie daje poczucie postępu kosztem stabilności, równowagi i długofalowej sprawności.
Wyobraź sobie, że wchodzisz w asanę i czujesz rozciąganie tam, gdzie trzeba. Pozycja jest stabilna, oddech spokojny. To moment, w którym asana działa. Ale widząc instruktora idącego głębiej, pojawia się pokusa: „ja też muszę”.
To błąd. Nie, nie musisz. Jeśli pogłębisz pozycję zbyt wcześnie, zamiast rozwijać ruch, pogłębisz kompensacje. Organizm nadrabia brak gotowości jednych struktur przeciążeniem innych. Efektem jest napięcie i ból.
To szczególnie ważne, bo kompensacje w ciele nie biorą się znikąd – powstają latami przez nasz styl życia. Siedzenie, praca przy komputerze, brak ruchu albo powtarzalne czynności sprawiają, że jedne mięśnie są permanentnie przeciążone, a inne uśpione. Dlatego to właśnie te „przepracowane” partie zaczynają boleć.
W praktyce jogi naszym celem nie jest pogłębianie istniejących wzorców, ale uczenie organizmu, jak na nowo korzystać z zapomnianych obszarów i odzyskiwać równowagę. Jeśli ignorujemy ten proces i pogłębiamy pozycję tylko po to, by „dorównać”, ryzykujemy, że zamiast się wzmocnić, jeszcze bardziej utrwalimy wady, które już istnieją.
Joga nie jest wyścigiem w rozciąganiu, ale praktyką obejmującą całe ciało – mięśnie, stawy, powięź i układ nerwowy. Właśnie w tym tkwi jej wartość.
Dlatego niezależnie, czy wybierasz zajęcia w swojej okolicy, np. joga Wyżyny, czy ogólne spotkania jak joga Bydgoszcz, pamiętaj: praktyka to nie imponujące zdjęcia, ale świadome spotkanie z własnym ciałem.
Jeśli w asanie czujesz ból i napięcie – to nie jest już praktyka, to walka. Joga ma prowadzić do harmonii, stabilności i lekkości.
Dlatego lepsze pytanie niż „czy zrobiłem trudniejszą asanę?” brzmi: „czy dzisiaj moje ciało porusza się swobodniej, czy czuję mniej bólu i więcej spokoju?”.
To właśnie prawdziwy sens jogi – cierpliwe, świadome i szanujące ciało spotkanie ze sobą.
Behm, D. G., & Chaouachi, A. (2011). A review of the acute effects of static and dynamic stretching on performance. European Journal of Applied Physiology, 111(11), 2633–2651.
Herbert, R. D., & de Noronha, M. (2007). Stretching to prevent or reduce muscle soreness after exercise. Cochrane Database of Systematic Reviews.
Behm, D. G., Blazevich, A. J., Kay, A. D., & McHugh, M. (2016). Acute effects of muscle stretching on physical performance, range of motion, and injury incidence in healthy active individuals. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 41(1), 1–11.
Sharman, M. J., Cresswell, A. G., & Riek, S. (2006). Proprioceptive Neuromuscular Facilitation Stretching: Mechanisms and Clinical Implications. Sports Medicine, 36(11), 929–939.
Afonso, J., et al. (2021). Stretching for Recovery from Exercise: A Systematic Review and Meta-Analysis. Sports Medicine, 51, 175–201.
American College of Sports Medicine (2021). ACSM’s Guidelines for Exercise Testing and Prescription.
Bydgoszcz i okolice
Odwiedź mnie