Zapisz się do Skarabeuszowego świata!

Odbierz bezpłatnego E-booka!

Dowiesz się:

•  jak wyliczyć swoje zapotrzebowanie kcal.

• ile jeść białka

• ile mitów jest wokół diety

• jak twój organizm spala tkankę tłuszczową

• jak zredukujesz stres i zapewnisz sobie profilaktykę przed bólem dzięki prostej praktyce jogi

• otrzymasz bezpłatny plan treningowy

• otrzymasz formatki do druku dziennika treningowego, planera posiłków i swojego celu!

Może Cię zainteresować:

Zanim pojawiły się piramidy żywienia i modne diety pudełkowe, w Indiach istniała ajurweda – starożytny system medyczny, który traktował odżywianie nie jako matematyczną kalkulację kalorii, ale jako narzędzie do utrzymania harmonii ciała, umysłu i duszy. Czy w XXI wieku można czerpać z tej wiedzy, nie popadając w ezoteryczne skrajności? Sprawdźmy!

Czym jest ajurweda?

Ajurweda (dosł. "wiedza o życiu") to system medycyny naturalnej, który powstał w Indiach około V wieku p.n.e., choć jej korzenie sięgają jeszcze dalej – do czasów wedyjskich. W przeciwieństwie do zachodniego podejścia, które skupia się na leczeniu objawów, ajurweda dąży do zachowania równowagi w organizmie, zanim pojawi się choroba.

Dosze: indywidualna konstytucja

Fundamentem ajurwedy jest koncepcja trzech dosz – bioenergetycznych sił, które kształtują nasze ciało, psychikę i reakcje na otoczenie:

• Vata – energia ruchu (powietrze + eter): lekkość, zmienność, sucha skóra, tendencja do niepokoju

• Pitta – energia przemiany (ogień + woda): ciepło, intensywność, silna trawienie, skłonność do irytacji

• Kapha – energia struktury (woda + ziemia): stabilność, powolność, dobra pamięć, skłonność do nadwagi

Każdy z nas ma inną kombinację tych sił, co ajurweda nazywa prakriti (konstytucją). Dieta powinna być dopasowana do indywidualnych potrzeb, a nie do uniwersalnych wytycznych.

Jedzenie jako lekarstwo

W ajurwedzie nie ma podziału na jedzenie "fit" i "grzeszne".

Każdy produkt ma swoje właściwości: smak, temperaturę, działanie po strawieniu i wpływ na dosze.

Przykład:

• Jogurt jest zdrowy, ale dla osoby z przewagą kapha może być zbyt „ciężki” i prowadzic do zastoju

• Ostre przyprawy pomagają pittcie trawić, ale nadmiar może podnieść agresję i zakłócić równowagę

• Surowe warzywa? Idealne dla pitt, ale vata może się przez nie rozregulować

•  

Dlatego ajurweda zaleca nie tyle trzymanie się listy dozwolonych produktów, ile uważność w obserwowaniu reakcji własnego ciała.

Jak wykorzystać ajurwedę dziś, bez radykalnych zmian?

• Jedz świadomie – bez telefonu, komputera, serialu. Uważna konsumpcja poprawia trawienie i sytość.

• Zadbaj o ciepło – większość ludzi lepiej trawi ciepłe, lekkie posiłki niż surowe sałatki.

• Zmieniaj dietę sezonowo – lato to czas pitt, warto wtedy jeść chłodząco (np. ogórek, kolendra), zima to czas kapha – rozgrzewaj się imbirem i ghee.

• Nie przejadaj się – ajurweda zaleca zostawienie 1/3 żołądka pustego.

• Zaczynaj od przypraw – kurkuma, kmin rzymski, kolendra, koper włoski – wspomagają trawienie i mają działanie przeciwzapalne.

Nauka vs. tradycja

Choć ajurweda nie wpisuje się łatwo w ramy nauki zachodniej, niektóre jej zasady znajdują potwierdzenie w badaniach:

• Regularne posiłki i unikanie przejadania się poprawiają wrażliwość insulinową

• Ciepłe i przyprawione jedzenie może poprawiać trawienie i wspierać florę jelitową

• Dieta zgodna z porami roku zmniejsza stany zapalne (Harvard Health, 2021)

• Odpowiednia ilośc spożywanych kcal jest istotna dla każdego człowieka, w Ajurwedzie najczęściej wskazuje sie, że 2 twoje garście pożywienia na posiłek wystarcza. Jeśli założyć, że to zbilansowany, nieprzetworzony posiłek może to wynieść około 2000 kcal, co jest wystarczającą ilością kcal to spożycia dla dorosłego nie trenującego, zdrowego człowieka. 

Świadomy kompromis

Ajurweda nie musi oznaczać gotowania tylko na ghee i rezygnacji z kawy. Możesz korzystać z jej mądrości, nie porzucając wygody współczesnego życia. To raczej zaproszenie do obserwowania siebie, niż sztywny system zakazów i nakazów.

Być może w tym tkwi jej ponadczasowość: że zanim ktoś wymyśli aplikację do liczenia kalorii, ludzie już wiedzieli, że to, co jemy, ma znaczenie.

Źródła:

• Lad, Vasant. The Complete Book of Ayurvedic Home Remedies

• Svoboda, Robert E. Prakriti: Your Ayurvedic Constitution

• ResearchGate: "Ayurveda and Nutritional Science: Integrative Viewpoint", 2020

• Harvard Health Publishing, "Seasonal eating and gut health", 2021

+48 519 657 911

adam@skarabeusz.world

Bydgoszcz i okolice

Odwiedź mnie